Apple, Avrupa Birliği’nin baskısıyla iOS için üçüncü taraf uygulama mağazalarına izin vermek zorunda kalmıştı. Ancak bu izin, tamamen serbest bir ortam sunmuyor. Apple, notarizasyon modeli üzerinden geliştiricilere kısıtlamalar getiriyor. Bu sistemde, bir uygulamanın dağıtım yetkisi Apple tarafından iptal edilirse, uygulama App Store dışından indirilmiş olsa bile kullanılamaz hale geliyor. Son olayda bu durumun kurbanı, popüler torrent istemcisi iTorrent oldu.
iTorrent Neden Kaldırıldı?
Gelişme ilk olarak TorrentFreak tarafından duyuruldu. Birçok kullanıcı, iTorrent’in AltStore PAL üzerinden indirilemediğini bildirdi. Başlangıçta bu durumun mağazaya özel bir teknik sorun olduğu düşünüldü. Ancak geliştirici kısa sürede asıl sebebi öğrendi:
“Apple, hiçbir uyarı yapmadan iTorrent’in Geliştirici Portalı üzerinden Alternatif Dağıtım fonksiyonunu kaldırdı. Şu an için AltStore’a uygulamayı ekleme seçeneğim yok. Apple Destek ekibine ulaşmaya çalıştım ama yanıt alamadım. Geçici olarak iTorrent, AltStore’dan kaldırıldı.”
Bu açıklama, sorunun doğrudan Apple kaynaklı olduğunu net biçimde ortaya koydu. Şirket, uygulamayı herhangi bir bildirim veya gerekçe paylaşmadan, tek taraflı şekilde erişime kapattı.
Apple ile İletişimde Zorluklar
Geliştirici, Apple Destek ile temasa geçse de, yaşanan iletişim süreci beklendiği gibi olmadı. Apple’ın desteği yetersiz kaldı ve sorunun çözümüne dair net bir bilgi verilmedi. AltStore PAL ekibi de devreye girdi, ancak durum sadece Apple içinde “daha üst seviyeye iletildi”. Yani süreç halen belirsizliğini koruyor.
Öte yandan, Apple’ın kamuoyuna da herhangi bir açıklama yapmaması dikkat çekici. TorrentFreak’in şirkete ulaşma çabaları da yanıtsız kaldı. Bu durum, Apple’ın süreci şeffaf yönetmediği yönündeki eleştirileri güçlendiriyor.
Apple Daha Önce de Benzer Adımlar Atmıştı
Bu, AltStore PAL’de yaşanan ilk iptal vakası değil. Geçtiğimiz yıl da Mini vMac adlı bir Mac emülatörünün notarizasyonu Apple tarafından iptal edilmişti.
O dönemde gerekçe, uygulamanın Apple’ın marka ismini ve görsellerini izinsiz kullanması ve Mac işletim sistemini Apple dışı cihazlarda çalıştırmayı teşvik etmesiydi. Apple, lisans sözleşmesine aykırı olduğu gerekçesiyle uygulamayı engellemişti.
Ancak iTorrent için durum çok daha belirsiz. Apple’ın “torrent uygulamalarına App Store’da izin vermeme” politikası biliniyor. Fakat bu kez mesele App Store dışı bir platformda geçerli oldu. Bu da kullanıcılar ve geliştiriciler için “üçüncü taraf mağazalar ne kadar bağımsız?” sorusunu gündeme taşıyor.
Kullanıcılar İçin Ne Anlama Geliyor?
AltStore PAL, AB düzenlemeleri sayesinde kullanıcıların daha fazla seçim özgürlüğü elde etmesini sağlamıştı. Ancak bu olay, Apple’ın hâlâ kontrol mekanizmalarını elinde tuttuğunu kanıtlıyor.
-
Kullanıcılar açısından sorun: Bir uygulamanın Apple tarafından engellenmesi, onu daha önce yüklemiş olsanız bile erişilemez hale getirebiliyor. Yani App Store dışına çıkmak tam bir özgürlük sunmuyor.
-
Geliştiriciler açısından sorun: Uygulama, herhangi bir gerekçe gösterilmeden kapatılabiliyor. Bu da geliştiricilerin iş sürekliliğini riske atıyor.
-
Sektörel açıdan sorun: Apple’ın bu hamlesi, “üçüncü taraf mağazalar” modelinin sadece kısmi bir özgürlük sunduğunu ortaya koyuyor.
Kullanıcıların tepkisi ise büyük ölçüde olumsuz. Birçok kişi, Apple’ın bu yaklaşımını “aşırı kontrol” olarak yorumluyor. Çünkü üçüncü taraf mağazaların varlık nedeni, Apple politikalarından bağımsız hareket edebilmekti.
Apple’ın Gerekçesi Ne Olabilir?
Şu ana kadar Apple’dan resmi bir açıklama gelmedi. Ancak ihtimaller şu şekilde özetlenebilir:
-
Torrent karşıtı politika: Apple, kendi App Store’unda torrent uygulamalarına izin vermiyor. Aynı yaklaşımı AltStore PAL’de de uygulamış olabilir.
-
Güvenlik kaygıları: Apple, uygulamada güvenlik açığı tespit etmiş olabilir. Böyle bir durumda şirketin notarizasyonu iptal etme hakkı bulunuyor.
-
Geç gelen politika kararı: iTorrent uzun süredir AltStore PAL’de bulunuyordu. Bu nedenle, kararın “gecikmiş bir politika uygulaması” olduğu da düşünülüyor.
Her durumda sorun, Apple’ın tek taraflı kontrol yetkisini koruduğunu ortaya koyuyor.
Uzun Vadeli Etkiler
iTorrent’in kaldırılması, sadece tek bir uygulamayı etkilemekten çok daha büyük sonuçlara yol açabilir.
-
Kullanıcılar, üçüncü taraf mağazalara güven konusunda tereddüt yaşayabilir.
-
Geliştiriciler, Apple’ın keyfi kararlarından çekinerek uygulamalarını bu platformlarda yayınlamaktan vazgeçebilir.
-
Apple’ın bu yaklaşımı, AB’nin “rekabet ve kullanıcı özgürlüğü” hedefleriyle çelişebilir.
Sonuç olarak, AltStore PAL deneyimi zayıflayabilir. Eğer benzer iptaller devam ederse, üçüncü taraf mağazaların sunduğu özgürlük büyük ölçüde anlamını yitirecek.
Sonuç
iTorrent’in AltStore PAL’den kaldırılması, kullanıcıların beklediği “bağımsız uygulama mağazası” fikrine gölge düşürdü. Apple’ın sessizliği ve gerekçesiz yaklaşımı, hem kullanıcıların hem de geliştiricilerin güvenini sarsıyor.
Önümüzdeki günlerde Apple’ın bu konuya dair resmi bir açıklama yapıp yapmayacağı, sürecin seyrini belirleyecek. Ancak şu an için tablo net: Apple, kontrolü elden bırakmaya hiç niyetli değil.
